Asset Publisher Asset Publisher

Historia powstania Nadleśnictwa Dębica

Historia powstania Nadleśnictwa Dębica sięga czasów powojennych ale tajemnicze historie lasów datują się przed wiekami.

Nadleśnictwo Dębica w obecnych granicach z obrębami: Dębica i Żdżary utworzone zostało dnia 01.01.1979 r. W skład obecnego Nadleśnictwa Dębica weszły dawne Nadleśnictwo Żdżary i dawne Nadleśnictwo Dębica.

Lasy dawnego Nadleśnictwa Żdżary łącznie z okolicami Tarnowa w nadaniach króla Władysława Łokietka, zapisach i aktach rozgraniczenia dóbr, należały pierwotnie do Leliwitów, hrabiów na Tarnowie Tarnowskich. Po wygaśnięciu hetmańskiej linii hrabiów na Tarnowie, majętności te jako wiano ostatniej z Tarnowskich Zofii przeszły pod rządy książąt Ostrogskich, dziedziców obszernej ordynacji na Wołyniu /Rok 1567 - 1620/. W pierwszej połowie XVII w. Nastąpił okres podziałów hrabstwa Tarnowskiego i przez 120 lat "Tarnowszczyzna" zmieniała kolejno właścicieli: książęta Ostrogsko - Zasławscy, Radziwiłłowie, Lubomirscy, a pod koniec okresu Koniecpolscy, Zamoyscy i Walewscy. W roku 1741 nastąpiło zjednoczenie dóbr Tarnowskich pod rządami książąt Sanguszków. Pierwszym panem na Tarnowie i zjednoczonego hrabstwa był książę Paweł Karol Sanguszko. Ostatnim właścicielem /przed II wojną światową/ tych dóbr był książę Roman Sanguszko wywodzący się z szóstego pokolenia dziedziców hrabstwa Tarnowskiego książąt Sanguszków - Olgierdowiczów.
Dobra leśne księcia Romana Sanguszki stanowiły blisko połowę powierzchni lasów Nadleśnictwa Żdżary. Pozostała część w okresie przed reforma rolną, to własność: Heleny Mullerowej, H. i J. Artwinskich, klasztoru oraz chłopów z okolicznych wsi.

W 1945 roku dobra te zostały upaństwowione dekretem PKWN z dnia 12.12.1944 r. i utworzono z nich Nadleśnictwo Tarnów z siedzibą w Tarnowie. Na podstawie zarządzenia Ministra Leśnictwa z dnia 21.12.1950 roku Nadleśnictwo Tarnów oddało część lasów położonych na terenie województwa krakowskiego do Nadleśnictwa Dąbrowa Tarnowska i Nadleśnictwa Tuchów, utrzymując w swym posiadaniu lasy z terenu województwa rzeszowskiego oraz część lasów w województwie krakowskim bezpośrednio przylegających do granicy województwa rzeszowskiego (wieś Żukowice Nowe). Jednocześnie zmieniono nazwę z Nadleśnictwa Tarnów na Nadleśnictwo Żdżary. Wiosną 1951 roku przeniesiona została siedziba Nadleśnictwa Żdżary z Tarnowa do miejscowości Żdżary, gdzie mieściła się do czasu połączenia z Nadleśnictwem Dębica.

Obręb Dębica utworzony został z lasów byłej własności prywatnej upaństwowionej dekretem PKWN i wchodził w skład Rejonu Lasów Państwowych w Tarnobrzegu. Od 1958 r. po likwidacji Rejonu, Nadleśnictwo Dębica zostało przedsiębiorstwem państwowym na pełnym rachunku gospodarczym. W skład obecnego obrębu Dębica włączono cześć byłego Nadleśnictwa Kołaczyce.

Kolejną zmianę reorganizacyjną przeszło Nadleśnictwo Dębica w połowie 1975 r., kiedy to po likwidacji Okręgowego Zarządu Lasów Państwowych w Przemyślu wszystkie jego nadleśnictwa przeszły do Okręgowego Zarządu Lasów Państwowych w Krakowie.